زونا یک بیماری ویروسی است که عامل مولد آن ویروس واریسلا زوستر ( که همان عامل آبله مرغان) است می باشد.
نظریه رایج برای این بیماری به این صورت است که پس از ابتلا و بهبودی آبلهمرغان این ویروس به صورت نهفته در سلولهای عصبی واقع در گانگلیون خلفی نخاع باقی میماند. تا زمانی که به علت یک عامل تحریکی یا نقص سیستم ایمنی دوباره فعال شود. در این حالت بیماری موضعی دردناکی ایجاد میشود که زونا نام دارد و این نکته را بدانید که صرفا کسی که آبله مرغان گرفته در برابر این بیماری مقاوم نخواهد بود!
نشانههای زونا تاولهای منطقهای یا کوچکی هستند که جنب یکدیگر در منطقه یک عصب محیطی و در امتداد مسیر آن پدید میآید و با درد خنجری و سوزش همراه است. این تاولها بیشتر در پوست سینه و پشت کمر دیده می شوند.
ده درصد موارد زونای چشمی ( درگیری عصب سه قلو) و یا زونای شنوایی ( سندرم رمسی هانت) وجود دارد .
علائم زونا چیست؟
یکی از نشانههای اولیه این بیماری پیدایش لکههای قرمز روی پوست ( روی یک نوار پهن در امتداد رشته های عصبی بدن) است
- پیدایش لکه های قرمز پوستی
- احساس خارش و سوزش در نقطه های دچار تاول یا دانه
- علائم سرماخوردگی مانند تب، کوفتگی و کرختی بدن
- سردرد
- مور مور شدن بدن
- لرز خفیف
آیای زونا واگیر دار است؟
له زونا قابلیت انتقال بالایی مانند آبله مرغان دارد
اما باید بدانید زونا از طریق تنفس انتقال پیدا نمیکند. اگر با ناحیه زخم و تاولهای ترکیده شده شخص مبتلا به این بیماری تماس پیدا کنید این ویروس به بدن شما نیز منتقل شود. احتمال سرایت این بیماری در اشخاصی که تا به حال آبله مرغان نگرفتهاند می توان بیشتر باشد.
چه کسانی بیشتر در معرض زونا هستند؟
افراد بالای ۵۰ سال
کسانی که ایمنی پایین بدنی دارند
کسانی که بیماری های خاص مانند سرطان و ایدز دارند ( زیرا داروهای مورد استفاده این بیماران باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود
افرادی که بسیار در معرض استرس هستند.
جراحی ستون فقرات یا کمر( به خصوص در کسانی که قبلا آبله مرغان گرفته اند)
عوارض زونا چیست؟
در ابتدا بهتر است بدانید که اگر مشکلی در سیستم ایمنی بدن شما وجود ندارد احتمال به وجود آمدن عوارض شدید بسیار پایین است.
- از دست دادن بینایی : اگر تاول ها در داخل یا اطراف چشم ایجاد شود می تواند باعث عفونت و در نهایت از دست رفتن بینایی فرد شود.
- عفونت هایی که می تواند منجر به ذات الریه و عفونت مغزی شود.
- عفونت های پوستی
- مشکلات عصبی
پیشگیری از بیماری زونا
تا کنون هیچ گونه پیشگیری قطعی برای این بیماری شناخته نشده است البته واکسن به نام Zostavax ( در ایالت متحده حق استفاده از ان وجود ندارد) وجود دارد که می تواند احتمال ابتلا به زونا را پایین بیاورد و همچنین در صورت ابتلا به بیماری از نوع خفیف تری می باشد که البته واکسن پیشگیری ۱۰۰% ندارد.
درمان زونا
جدیدترین داروی موجود در بازار والاسیکلوویر نام دارد و به شکل قرص در بستههای ۵۰۰ و ۱۰۰۰ میلیگرمی در داروخانهها عرضه میشود.
همچنین در طول دوره استفاده از کمپرس آب سرد، خشک کردن تاولها و مصرف داروهای تجویزی پزشک در درمان این بیماری می تواند بسیار موثر واقع شود.
-استفاده از داروهای ضد ویروس : داروهایی مانند : والاسیکلوویر، آسیکلوویر و فامسیکلوویر که باید حتماً باید زیر نظر پزشک تجویز و استفاده شود.
-داروهای مسدود کننده عصب: در صورت شدید بودن و عدم تحمل درد توسط بیمار این نوع داروها تجویز می گردد. این دارو به صورت تزریقی می باشد و باعث بی حسی موقتی می گردد.
-تجویز استروئید ها
همچنین تجویز مسکن ها برای کاهش درد بیمار
اگر چشم شخص، درگیر این بیماری شود و به موقع برای درمان آن اقدام نکند می تواند حتی پس از بهبودی درگیر مشکلات دائمی بینایی باشد.