نشخوار ذهنی یا نشخوار فکری را روانشناسان به عادت صحبت کردن با خود با صدای بلند می گویند.
نشخوار ذهنی (Mind rumination) در روانشناسی به عنوان یک پریشانی و توجه به دلایل یک موضوع و نتایجش، به جای تمرکز بر راههای حل آن تعریف شده است.
اگر هر از گاهی با خودتان صحبت میکنید، باید بگوییم که نگران نباشید، این عادت بسیار رایج است و شما تنها کسی نیستید که دچار این حرکت شده اید. نشخوار ذهنی را میتوانیم مثل «نگرانی» در نظر بگیریم که البته بسیار به گذشته هر فردی بستگی دارد.
نشخوار ذهنی مرتبط با اضطراب و رفتارهای هیجانی هستند. نشخوار فکری به عنوان یک عامل آسیبپذیری شناختی و به عنوان زمینهای برای افسردگی به شدت مورد تحقیق قرار گرفته است.
البته در بعضی از منابع ذکر شده است با خود حرف زدن میتواند مزایای روانی داشته باشد. از جمله این که این نوع خودگویی با طیف وسیعی از عملکردهای ذهنی از جمله حل مسأله، استدلال، برنامهریزی، انگیزه و توجه مرتبط می باشد.
اما باید ذکر کرد که نشخوار فکری وسواس گرانه و بیش از حد میتواند برای سلامت ذهنی شما خطراتی داشته باشد، چون باعث می شود توانایی تمرکز و تفکر را ضعیف شود و احتمال ابتلا به افسردگی را افزایش می دهد.
دلایل نشخوار فکری
- دلیل این موضوع گاهی بیماری روانشناختی نهفته می تواند باشد از جمله :
- اختلال OCD یا وسواس اجباری
- افسردگی
- اضطراب بیش از حد
- انزوای اجتماعی و تمایل به تنهایی
- افراد با ویژگی های خاص مانند: کمال گراها، عصبیها، زودرنجها
خطرات نشخوار فکری
- پایین آمدن سطح تمرکز و انرژی
- عصبی شدن و پرخاشگری
- مبتلا شدن به فشار خون بالا
- به وجود آمدن افکار خود تخریب گر
- ایجاد بیش از حد استرس
راه های کنترل نشخوار ذهنی چیست
- کنار گذاشتن افکار منفی و استفاده از کلمات و عبارتهای مثبت : با خود حرف زدن به شیوهی مثبت و با کلمات مثبت، میتواند به بهبود عملکرد شما کمک کند.
- ایجاد تعامل و صحبت با دیگران
- مدیتیشن کردن : مدیتیشن و مراقبه می تواند یکی از بهترین روش ها برای مقابله با نشخوار فکری باشد و شما را به آرامش نسبی برساند.
- بر روی افزایش اعتماد به نفس خود کار کنید
- کمالگرا بودن را متوقف کنید : برخی از افراد بیش از حد روی موضوعی تمرکز می کنند، زیرا معتقدند که به اندازهی کافی هوشمند، سختکوش یا کاریزماتیک نیستند و به دنبال راه حل در پس زمینه ذهن خود می گردند
- به اندازه کافی و با کیفیت بخوابید
- ورزش کنید، کمی قدم زدن، دویدن میتواند بسیار مفید باشد : یکی از دلایل نشخوار فکری افزایش انرژی است. در واقع انرژِ مضاف در افراد هنگامی که تخلیه نشود آسیب روانی به فرد وارد می کند.
- پرداختن به اخبار منفی را کنار بگذارید
- افکارتان را روی کاغذ بیاورید
- برای خود مشغله جدید ایجاد کنید
هرکدام از راه خل های بالا برای جلوگیری از بیش از حد فکر کردن و دچار نشخوار فکری شدن می تواند موثر باشد، اما در بعضی موارد مه این عمل غیر قابل کنترل می شود و تا حد آسیب رسیدن به فرد است باید حتما با یک درمانگر صحبت کرد و از او کمک خواست.
بهترین راه برای حل هر مسئله ای که حل کردن آن از توان ما خارج است، مراجعه به فردی است که در آن تخصص دارد. این مشکل هم از قاعده مستثنا نیستند. مشورت با یک روان درمانگر حرفه ای می تواند شما را در حل مشکل نشخوار فکری بسیار یاری کند. یک درمانگر با عوارض نشخوار فکری آشنایی کامل دارد و راه حل مناسب با هر شخصیتی را می تواند ارائه دهد.
اما متاسفانه فرهنگ مراجعه به روان درمانگر یا تراپیست در کشور ما بد شناخته شده است. به همین دلیل بسیاری مراجعه به روانپزشک یا روانکاو را نامناسب می دانند و از ان پرهیز می کنند.
امیدواریم این مقاله در مجله ی عمومی پارسینو برای شما مفیده بوده باشد .
