همه شاید کم و بیش با روانشناسی آگاه باشند اما عده ی کمی هستند که روانشناسی تاریک یا روانشناسی سیاه را می شناسند.
بحث روانشناسی تاریک جنبههای تاریکتر و پنهانی انسان مانند مهندسی افکار، کنترل ذهن و متقاعدسازی را در بر میگیرد.
این مبحث از روانشناسی جالب، عجیب و جذاب است اما می تواند بسیار دلهره آور باشد.
در واقع روانشناسی دارک به مطالعه رفتارهایی میپردازد که برای کنترل دیگران به کار میروند و برخلاف اخلاق و ارزشهای اجتماعی و انسانی هستند . به همین دلیل، این نوع روانشناسی بهعنوان یک دانش منفی محسوب میشود.
این دانش می تواند هم برای اهداف منفی و هم برای مثبت به کار رود.
از اهداف منفی که گفتیم اما برای استفاده از اهداف مثبت می تواند در راستای شناخت ضعفهای روانی هر فرد به کار رود تا افراد را به سمت و سویی سوق دهد که رشد کنند و با آگاهی بهتری عمل کنند.
اما به طور کل روانشناسی سیاه به این گونه در جامعه شناخته شده است که به عنوان سوء استفاده و دستکاری روانشناختی یا عاطفی به کار می رود و برای اهداف منفی استفاده می شود. دستکاری روانشناختی نوعی تاثیر اجتماعی است که هدف آن تغییر رفتار یا برداشت دیگری از طریق روشهای غیر مستقیم، فریبآمیز است.
روانشناسی تاریک بر پایه و بهرهبرداری از نقاط ضعف روانی هر انسان است. افرادی که از این ترفند بهره می برند، با درک نحوه تفکر و احساس و ضعف افراد بهراحتی میتوانند ذهن را دستکاری کنند تا کاری را انجام دهند که آنها میخواهند، از واداشتن فرد برای خرید محصولی که به آن نیازی ندارد تا متقاعد کردن او برای ارتکاب جرم و روابط عاطفی و سیاست.
سه گانه روانشناسی دارک ( سه گانه روانشناسی تاریک)
سهگانه روانشناسی تاریک برخی از ویژگیهای شخصیتی است که اغلب در افرادی دیده میشود که رفتار سنگدلی و فقدان همدلی یا همدردی را نشان میدهند. درحالیکه در بیشتر موارد هر سه ویژگی در یک فرد دیده میشود، میتوانند مستقل از هم وجود داشته باشند. افراد با هر ترکیبی از این صفات میتوانند خطرناک باشند و باید از آنها اجتناب کرد.
روانشناسان توصیه می کنند که از ارتباط با این افراد پرهیز کنید زیرا می توانند آینده شما را تحت تاثیر قرار دهند.
- خودشیفتگی : نارسیسیسم نوعی اختلال شخصیتی است که با احساس کاذب مهم بودن بیش از حد مشخص میشود. افراد خودشیفته معمولا دیگر را نسبت به خود بیاهمیت در نظر میگیرند و بیش ازحد بر دستاوردها یا ظاهر خود تمرکز کنند. علاوهبراین، آنها اغلب انتظارات غیر معمول و دور از واقعیت از دیگران دارند و انتظار دارند همه فقط به آنها توجه کنند.
- سایکوپاتی: خصوصیتهای اختلال شخصیتی مانند سایکوپاتی ممکن است با عدم همدلی، عدم عذاب وجدان و اعمال رفتارهای ضداجتماعی و حتی آزار دیگران همراه باشد. افراد مبتلا به این اختلال، اغلب دارای جذابیت و کاریزمای بالایی هستند که این ویژگیها میتوانند تمام افراد با هر ویژگی را به سمت خود جذب کنند. اگرچه سایکوپاتی به طور معمول با رفتارهای خشونتآمیز مرتبط است، اما مهم است تا توجه داشت که همه افراد مبتلا به این اختلال،قرار نیست جنایتکاران بالفطره باشند.
- ماکیاولیسم: در روانشناسی به مجموعهای از ویژگیهای شخصیتی که میتواند با رفتارهای فریبآمیز و دستکاری همراه باشد را ماکیاولیسم می گویند.
طبق دیدگاه روانکاوانه، ماکیاولیسم را میتوان بهعنوان نوعی مکانیسم دفاعی دانست که افرادی که احساس ناامنی یا آسیبپذیری میکنند، از آن استفاده میکنند تا احساس بهتری داشته باشند. آنها از این رفتارهای دستکارانه برای حفاظت از خود در برابر تهدیدها استفاده میکنند. بااینحال، از دیدگاه مدرنتر، ماکیاولیسم بهعنوان مجموعهای از ویژگیهای شخصیتی در نظر گرفته میشود که حاصل ترکیبی از عوامل زیستی و تجربه اجتماعی است منشأ آن، اغلب با پیامدهای منفی مانند خشم، بیاعتمادی و درگیری در روابط اجتماعی همراه است.
قرنها است از روانشناسی تاریک در سیاست استفاده می کنند و استفاده از آن روز به روز درحال افزایش است. راههای زیادی برای استفاده از روانشناسی تاریک در سیاست وجود دارد اما برخی از رایجترین کاربردها شامل بازی کردن با ترسها، شستشوی مغزی و ایجاد تفرقه است. روانشناسی تاریک میتواند برای دستکاری عواطف مردم و وادار کردن آنها برای اقدام در برابر منافعشان مورد استفاده قرار گیرد.
در زمان جنگ نیز، کشورها از هر ابزاری که در اختیار دارند برای پیروزی استفاده میکنند. این ابزارهای شامل جنگ روانی یا استفاده از تبلیغات و تکنیکهای دیگر برای تضعیف روحیه دشمن و اداره دشمن برای مبارزه میشود که می تواند پیروزی های بزرگ برای کشور سواستفاده گر به همراه داشته باشد.